W 1966 roku, po latach zarabiania na życie jako nowojorski gitarzysta wspierający muzyków z kręgu R&B, Jimi Hendrix podpisał kontrakt z byłymi członkami grupy The Animals - Chasem Chandlerem i Michaelem Jeffery. W jego ramach muzyk trafił do Londynu, gdzie powstała grupa The Jimi Hendrix Experience - z góry nastawiona na to, by pokazać talent gitarzysty szerszej publiczności. W jej skład, poza Hendrixem, weszli gitarzysta basowy Noel Redding i perkusista Mitch Mitchell. Grupie, po drobnych niepowodzeniach, udało się podpisać kontrakt z wytwórnią Track. W ciągu kolejnych około pięciu miesięcy Panowie brali udział w intensywnych sesjach nagraniowych - to właśnie podczas nich powstały takie kompozycje jak Foxy Lady czy Purple Haze.
“Are You Experienced? - wydanie i przyjęcie albumu
W wyniku prac powstał album Are You Experienced, który został wydany w Wielkiej Brytanii 12 maja 1967 roku. Album trafił na listę przebojów dwa tygodnie później i spędził na niej 33 tygodnie, docierając ostatecznie do 2 miejsca - ustąpił jedynie Sgt. Pepper's Lonely Hearts Club Band Beatlesów. W USA album pojawił się kilka miesięcy później, ze zmienioną okładką i inną tracklistą. Płyta natychmiast osiągnęła znaczący sukces komercyjny na wyspach i spotkała się z bardzo dobrymi recenzjami krytyków muzycznych, którzy okrzyknęli Are You Experience jednym z najlepszych albumów rock and rollowych. Już w chwilę po wydaniu płyta okazała się być znacząca dla historii rocka i inspirowała innych artystów - dziś, 55 lat po premierze, trudno zaprzeczyć temu, iż jest to album kultowy, który wciąż “bardzo dobrze rockuje”, bez którego historia muzyki rockowej byłaby zupełnie inna.
5 ciekawostek o "Are You Experienced"
Sprawdź poniżej, jakie ciekawostki kryją się za albumem!
Mitch Mitchell prawie został zwolniony na wczesnych etapach pracy nad albumem
Mimo tego, że prace nad płytą przebiegały sprawnie i szybko, to nie obyło się bez komplikacji. Mitch Mitchell, którego gra na perkusji okazała się na bębniarzy równie rewolucyjna, co wirtuozeria Hendrixa dla gitarzystów, miał w zwyczaju spóźniać się na nagrania. Gdy perkusista nie stawił się na sesje nagraniowa w grudniu 1966 roku, Jimi zaproponował grę byłemu perkusiście Merseybeats, Johnowi Banksowi. Ten jednak odrzucił propozycję - i tak do gry, ze wszystkimi swoimi wadami personalnymi, powrócił Mitchell.
Okładki i tracklisty wersji brytyjskiej i amerykańskiej albumu różniły się
Okładkę brytyjskiej wersji albumu zaprojektował Chris Stamp - przedstawia ona Hendrixa, ubranego w ciemny płaszcz, stojącego nad Mitchellem i Reddingiem, w pozie nazwanej przez Stampa “pozą Draculi”. Cover nie przypadł do gustu Jimowi, który chciał, aby na amerykańskiej wersji płyty znalazło się coś “bardziej psychodelicznego” - tak powstało zdjęcie muzyków z charakterystycznym żółtym tłem, które większość fanów artysty kojarzy właśnie jako okładkę Are You Experienced. Amerykańskie wydanie płyty zawierało także inną tracklistę, która pominęła utwory Red House, Remember i Can You See Me, w zamian za to zawierała Hey Joe, Purple Haze, i The Wind Cries Mary.
Recenzenci “Rolling Stone” początkowo, delikatnie mówiąc, bardzo chłodno przyjęli album
Are You Experienced ukazał się w Stanach Zjednoczonych dopiero pod koniec października 1967 roku. Kilka tygodni po premierze, w magazynie “Rolling Stone” ukazała się recenzja płyty, która okazała się być, delikatnie mówiąc, mało pozytywna. Recenzent Jon Landau docenił co prawda grę Hendrixa i jego wirtuozerię, skrytykował jednak teksty piosenek i śpiew gitarzysty, które, według niego świadczyły o słabej jakości tego materiału. Z biegiem lat opinie amerykańskiego magazynu na temat płyty zmieniły się - w opublikowanym w 2020 roku zestawieniu 500 najlepszych albumów wszechczasów, Are You Experienced znalazł się na wysokim, trzydziestym miejscu.
Tekst “Purple Haze” tak naprawdę nie dotyczy narkotykowych tripów
Od lat w świecie muzycznym popularna jest plotka, według której tekst Purple Haze mówi o psychodelicznym doświadczeniu zażywania narkotyków. Wszystko to sprawka tekstu i zawartych w nim obrazowych metafor i przenośni. Hendrix przedstawił kilka własnych wyjaśnień znaczenia piosenki i żadna z nich nie mówiła nic na temat narkotykowych tripów po LSD. Według najbardziej oficjalnej wersji, Purple Haze to zapis jednego ze snów muzyka.
“Hey Joe” początkowo nie osiągnął zbyt dużego sukcesu
Hey Joe to dziś jednej z najbardziej rozpoznawalnych utworów Hendrixa, który cieszy się szczególnie dużym uznaniem wśród gitarzystów. Co ciekawe, wydany jako pierwszy singiel z albumu na rynku amerykańskim nie zyskał zbyt dużej sławy - nie udało mu się dostać nawet na najbardziej uznane listy przebojów (w przeciwieństwie do Purple Haze, która dotarła do 65 miejsca listy Billboard Hot 100). Wszystko zmieniło się za sprawą niezależnych DJ-ów radiowych, którzy regularnie grali single z albumu, znacząco przyczyniając się do wzrostu wyników jego sprzedaży.
