Agatha Christie – królowa kryminałów z barwnym życiorysem

i

Autor: Joop van Bilsen / Anefo/Wikimedia Commons Biografia Agathy Christie

Agatha Christie – królowa kryminałów z barwnym życiorysem. Wspomnienie na 133. urodziny pisarki

2023-09-14 8:57

Agatha Christie - nie trzeba być miłośnikiem kryminałów, by natychmiast wiedzieć, o kim mowa. Jedna z najsłynniejszych angielskich pisarek, która zasłynęła tworzeniem porywających i wciągających powieści kryminalnych do dziś inspiruje autorów, a jej książki czytane są przez fanów grozy na całym świecie. Jakie życie miała królowa kryminałów? Niezwykle barwne!

Agatha Mary Clarissa Miller urodziła się 15 września 1890 roku w zamożnej rodzinie z wyższej klasy średniej w Torquay w hrabstwie Devon. Była najmłodszym z trojga dzieci małżeństwa  Fredericka Alvaha Millera i jego żony Clarissy Margaret „Clara” Miller, z domu Boehmer. Po latach pisarka wspominała swoje dzieciństwo jako "niezwykle szczęśliwe", choć różnica wieku między nią, a rodzeństwem powodowała, że za głównych towarzyszy służyły jej zwierzęta i wymyśleni przyjaciele. Agatha czytała już w wieku czterech lat, w 1901 roku, jako dziesięciolatka, napisała swój pierwszy wiersz, zatytułowany The Cow Slip. Niestety, w tym samym roku zmarł ojciec Christie, co ona sama określała, jako "koniec okresu dzieciństwa". W 1905 r. matka wysłała ją do Paryża, gdzie kształciła się w szkole z internatem, koncentrując się na kształceniu głosu i grze na fortepianie. Uznając, że brakuje jej temperamentu i talentu, zrezygnowała z profesjonalnych występów jako pianistka koncertowa lub śpiewaczka operowa.

Mellina #17 - Katarzyna Bonda: Pieniądze to waluta wolność

Trudne początki i wyczekiwany sukces

Po skończeniu nauki w Paryżu Agatha wróciła do matki. W wieku 18 lat zaś napisała swoje pierwsze opowiadanie, z czasem zaczęły powstawać kolejne, inspirowane przede wszystkim  spirytyzmem i zjawiskami paranormalnymi. Większość z nich była wysyłana do brytyjskich czasopism, które jednak... odrzucały pisarskie próby kobiety. Mniej więcej w tym samym czasie powstała pierwsza powieść Agathy, Snow Upon the Desert, którą jednak odrzuciło aż sześciu wydawców. Zniechęcona kobieta chciała porzucić pisanie, jednak wtedy jej matka przekazała powieść córki swojemu znajomemu, Edenow Phillpottsowi, który był wtedy odnoszącym sukcesy autorem. On zaś przekazał próbę literacką Christie swojemu agentowi, który także odrzucił powieść, zachęcił jednak, by Agatha napisała coś innego. 

W 1914 roku Christie wyszła za mąż za Archibalda „Archiego” Christie. Po wybuchu I Wojny Światowej mężczyzna został wysłany na front, ona zaś zaangażowała się w pracę w ramach Czerwonego Krzyża, gdzie pełniła rolę pielęgniarki, ale także pomocnicy aptekarza. Widzę zdobytą podczas tej pracy wykorzystała w swoich powieściach. W 1916 roku autorka wydała swoją pierwszą powieść detektywistyczną. Tajemnicza historia w Styles po raz pierwszy zapoznała czytelników z postacią Herkulesa Poirota. Pisarka zaczęła być zauważana na rynku, osiągała pierwsze sukcesy, w 1919 roku zaś urodziła swoje jedyne dziecko, córkę Rosalind Margaret Clarissa. 

Tajemnicze zaginięcie!

W 1926 roku małżeństwo państwa Christie zaczęło się rozpadać. Archie wystąpił o rozwód, Agatha, zakochana w mężu, zniechęcona tym, że nie udaje jej się zaistnieć na pisarskim rynku, uciekła z domu. 4 grudnia jej samochód, został znaleziony w Newlands Corner w Surrey, zaparkowany nad kamieniołomem kredy z nieważnym prawem jazdy i ubraniami w środku. Obawiano się, że kobieta mogła utopić się w Cichym Stawie, pobliskim miejscu widokowym. Sprawą bardzo szybko zainteresowały się media, piszące o zaginięciu uwielbianej pisarki. Christie została odnaleziona 14 grudnia w w hotelu Swan Hydropathic w Harrogate w hrabstwie Yorkshire, a lekarze rozpoznali u niej "nagłą utratę pamięci", choć podejrzewano nawet, że w ramach zemsty za opuszczenie, chciała ona wrobić męża w morderstwo!

Jak stała się "Królową Kryminałów"?

Po dojściu do siebie po całej sytuacji, Agatha wróciła do pisania - w 1927 roku po raz pierwszy bohaterką jej opowiadań została słynna już Panna Marple. w 1930 roku zaś wyszła za mąż po raz drugi za Maxa Mallowana, z którym była aż do swojej śmierci w 1976 roku. Mężczyzna był wybitnym brytyjskich archeologiem, a żona wielokrotnie brała udział w jego ekspedycjach, te zaś okazały się inspiracjami do kolejnych powieści, jak Morderstwo w Orient Expressie, pierwotnie wydanej w 1936 roku. Podczas II Wojny Światowej Christie wróciła do pracy w aptece, gdzie aktualizowała swoją wiedzę na temat trucizn, co wykorzystała w kolejnych swoich dziełach. 

W 1950 roku Agatha Christie została członkinią Królewskiego Towarzystwa Literackiego, a sześć lat później otrzymała Order Imperium Brytyjskiego.  W 1971 roku stan zdrowia pisarki zaczął się pogarszać - swoją ostatnią powieść, zatytułowaną Tajemnica Wawrzynów wydała w 1973 roku. Badacze twórczości autorki sugerują, iż w tym okresie zmagała się ona z chorobą Alzheimera lub demencją. Agatha Christie zmarła 12 stycznia 1976 roku w wieku 85 lat z przyczyn naturalnych w swoim domu w Winterbrook House. Sama o sobie mówiła:

Moja główna niechęć obejmuje tłumy, głośne dźwięki, gramofony i kina. Nie lubię smaku alkoholu i nie lubię palić. Lubię słońce, morze, kwiaty, podróże, dziwne potrawy, sport, koncerty, teatry, fortepiany i haftowanie.