U2 i historia powstania krążka Achtung Baby
31 grudnia 1990, Point Theatre w Dublinie. Kwartet U2, w swoich rodzinnych stronach, powoli kończy trasę koncertową Lovetown. Pod koniec utworu Love Rescue Me Bono zwraca się do publiczności i przekazuje, że zespół "musi odejść i wymyślić się na nowo". – Mieliśmy wrażenie, że złapaliśmy się w pułapkę, i wtedy postanowiłem, że albo z tym kończymy, albo wracamy do punkty wyjścia i zaczynamy od nowa – przyznał wokalista w książce U2 o U2.
W 1987 zespół wypuścił w świat kapitalny album The Joshua Tree, rok później uraczył fanów dziwnym tworem w postaci Rattle and Hum. Był to zbiór, na którym nagrania koncertowe mieszały się z coverami oraz utworami premierowymi. Całość nie została zbyt ciepło przyjęty przez krytyków muzycznych, ale ogólnie sprzedawała się dobrze. Muzykom U2 zarzucano jednak megalomanię. Członkowie grupy potrzebowali więc resetu. Pod kątem artystycznym byli bowiem uwięzieni w patosie i stadionowym brzmieniu.
– Czuliśmy, jakby nasza era dobiegała końca. Właśnie taki nastrój panował w obozie U2 – straciliśmy energię – dodał z kolei gitarzysta The Edge we wspomnianej już publikacji. Zespół zdał sobie sprawę, że musi zacząć "śnić wszystko od nowa" (jak to powiedział Bono w swoim słynnym przemówieniu), aby pozostać istotny w obliczu zmian na rynku muzycznym. – Zaczynając "Achtung Baby" mieliśmy jedynie ogólny zarys tego, jak owa płyta miała wyglądać. Chcieliśmy, aby była innowacyjna, postępowa i zupełnie inna, tyle że nie wiedzieliśmy, jak to zrobić – wyznał basista Adam Clayton.
W poszukiwaniu nowych inspiracji, formacja U2 zdecydowała się na wyjazd do Berlina. – Nagrywanie tam było dobrą decyzją. Chcieli skorzystać z usług Hansy ze względu na wszystkie płyty, które tam zostały nagrane, a które szanowali i kochali. Mam na myśli "Lust For Life" Iggy'ego Popa , który wywarł na nich duży wpływ, oraz płyty, które David Bowie nagrał z Brianem Eno. Chyba liczyli, że część tej historii przeniknie przez ściany i tak też się stało – wspominał Daniel Lanois, jeden z producentów Achtung Baby, w rozmowie z magazynem Vox.
Pracował on w duecie ze wspomnianym już Eno. Ta konfiguracja personalna świetnie sprawdziła się przy okazji albumów The Unforgettable Fire i The Joshua Tree, więc nie chciano nic w tym zakresie zmieniać. Ponadto zatrudniono inżyniera dźwięku Flooda (Marka Ellisa) oraz Steve’a Lillywhite’a odpowiedzialnego za miksy całości.
Sesje berlińskie okazały się niezwykle trudne. Zespół był zresztą na skraju rozpadu. Materiał na Achtung Baby rodził się w ogromnych bólach. Zgromadzone pomysły nie przekształcały się w konkretne utwory. Atmosfera robiła się coraz bardziej gęsta, gdyż nie było zgodności, co do kierunku muzycznego. Prawdziwy przełom nastąpił w trakcie prac nad kompozycją, która później zyskała tytuł One. – Grałem na gitarze akustycznej, a Bono stanął przy mikrofonie, improwizując melodię. W ciągu kilku minut wypracowaliśmy główne zarysy utworu zarówno pod względem melodii, struktur, jak i słów – zdradził The Edge w U2 o U2. W grupie coś "kliknęło" i od tego momentu sprawy zaczęły nabierać odpowiednich kształtów. Powstanie One, który stał się jednym z największych przebojów w dorobku U2, scementowało relacje w zespole. Muzycy zyskali pewność, co do dalszej przyszłości. Nie raz później wspominali, że to właśnie ten utwór ich uratował.
Polecany artykuł:
Po kilku miesiącach spędzonych w Niemczech, podczas których powstały główne szkice, formacja wróciła do Dublina, aby dokończyć Achtung Baby. Sesje przeniosły się do nadmorskiej posiadłości Elsinore ulokowanej na przedmieściach stolicy Irlandii. Wówczas praca przebiegała już w zdecydowanie lżejszym klimacie, a produktywność uległa znaczącej poprawie. Zespół dzielił wtedy nagrywanie między Elsinore a domowym studiem gitarzysty, które znajdowało się bardzo blisko. Ostatnie szlify dopracowywano w Windmill Lane Studios, czyli miejscu, które na lata stało się "domem studyjnym" zespołu.
– Praca nad tym albumem była cholernie wyczerpująca, ale innego wyjścia nie mieliśmy. Gdybyśmy nie zrobili czegoś ekscytującego, nie byłoby sensu dalej bawić się muzyką. Znaleźliśmy się w punkcie krytycznym. Gdybyśmy tym razem nie wypuścili świetnej płyt, istnienie zespołu byłoby zagrożone – wspominał Clayton. 12 października 1991 zespół zaprezentował pierwszy singiel z Achtung Baby. Wybór padł na The Fly, który podsycił emocje przed premierą albumu i mocno się wyróżniał. Marc Marot, szef wytwórni Island, przyznał, że to "prawdopodobnie jedyny singiel U2 z refrenem, którego nikt nie potrafi zaśpiewać".
Album Achtung Baby ujrzał światło dzienne 18 listopada 1991. Choć grupa postanowiła mocniej poeksperymentować, jeśli chodzi o kierunek muzyczny, to warto było podjąć to ryzyko. Płyta szybko zaczęła zbierać bardzo pozytywne recenzje, sprzedaż także szła dobrze (pierwsze miejsce w Stanach Zjednoczonych, drugie w Wielkiej Brytanii). Do dziś zresztą Achtung Baby jest uznawany za jeden z najlepszych albumów w dyskografii U2. – Sukces, który odniósł, nie był wcale z góry przesądzony. Był inny od pozostałych albumów i nie byliśmy pewni, jak przyjmą go fani – podsumował perkusista Larry Mullen Jr. w U2 o U2.
Pod koniec lutego 1992 ruszyła trasa promująca Achtung Baby. Było to ogromne przedsięwzięcie pod hasłem Zoo TV, które przeszło do historii. Mówimy w końcu o jednej z najbardziej rewolucyjnych tras w świecie rocka. Multimedialne widowisko o dezinformacji i konsumpcjonizmie robiło ogromne wrażenie. "Bombardowało" publiczność za sprawą obrazu oraz dźwięku. Muzycy dotarli do Ameryki Północnej, Europy, Azji, a także Oceanii. Łącznie, do grudnia 1993, zespół zagrał prawie 160 koncertów. I potrafił jeszcze, w tym okresie, nagrać kolejny album. Zooropa ukazała się na rynku w lipcu 1993... O tej płycie też zresztą poczytacie na naszej stronie.
