Turritopsis dohrnii – tak nazywa się gatunek, o którym mowa. Ten mały stułbiopław ma fascynujący cykl rozwoju, który de facto czyni go nieśmiertelnym. Zaczyna od orzęsionej larwy (planula), następnie przechodzi do formy polipa, a później przechodzi do postaci niedużej meduzy. Teraz czas na punkt zwrotny, dosłownie. Zwierzę po osiągnięciu dojrzałości płciowej może „włączyć wsteczny bieg” i wrócić do stadium polipa. Potem znów się rozwinąć i w razie czego wycofać. Ten mechanizm czyni ją funkcjonalnie nieśmiertelną. Oczywiście można ją uśmiercić zewnętrznie, nie jest to zbyt trudne, bo to delikatne zwierzątko, ale jeśli dać mu spokój, praktycznie może żyć w nieskończoność.
Dr Maria Pascual-Torner z hiszpańskiego Uniwersytetu Oviedo wraz ze swoim zespołem przeprowadziła dokładne badanie genów tego zwierzaka w poszukiwaniu czynnika nieśmiertelności. Nie znalazła pojedynczego genu, który mógłby dać nam szczepionkę przeciw starzeniu się, ale za to trafiła na serię mechanizmów zaszytych w DNA, które wspólnie dają stułbi tak ciekawe możliwości.
- Znaleźliśmy warianty i rozwinięcia genów związanych z powielaniem, naprawą DNA, utrzymywanie telomerazy, układów redoks, ilości komórek macierzystych i komunikacji międzykomórkowej – tłumaczy dr Pascual-Torner.
Badaczka dodaje, że samo wyizolowanie mechanizmów to nie wszystko. Nie wystarczy po prostu przeszczepić DNA. U znacznie bardziej skomplikowanych organizmów może to doprowadzić do wydłużenia życia o kilka lat, jednak niekoniecznie nieśmiertelności. Można powiedzieć, że traktowana jako całość natura testuje na swoich organizmach różne mechanizmy sprawdzając ich skuteczność w przetrwaniu gatunków.
- Selekcja naturalna zanika wraz z wiekiem – komentuje dr Pascual-Torner, co może tłumaczyć na przykład to, że spośród wszystkich ssaków tylko 3 gatunki przechodzą menopauzę: orki, grindwale krótkopłetwe oraz ludzie. Rola babci w ludzkich społeczeństwach jest znana, okazuje się, że u orek także występuje podobna rola starszych samic. To pokazuje, że długowieczność u różnych zwierząt może mieć różne efekty. Jednak fakt, że poza stułbiami realna nieśmiertelność jest tak mało popularna w przyrodzie pokazuje, że w szerszej skali dla dobra gatunków śmierć i następowanie kolejnych pokoleń jest po prostu lepsze.
