Choroba Hansena, bo tak często się ją nazywa od nazwiska lekarza, który odkrył wywołujące ją bakterie, niegdyś siała postrach na całym świecie. Zakażonych izolowano w leprozoriach, kapłani często przekonywali, że jest to dopust Boży i kara za grzechy całych społeczeństw. Dziś ostatnie leprozorium mieści się w rumuńskiej wiosce Tichilești. W 2022 roku mieszkało tam osiem osób, a ich los pokazał film dokumentalny „Koniec świata w Dolinie Łez” w reżyserii Jarosława Wszędybyła.
Najnowsze badania pokazują, że z istnienia czegoś tak niebezpiecznego dla człowieka można wyciągnąć dla ludzkości jakąś korzyść. Wywołujące chorobę bakterie mogą wpłynąć na nasze komórki i „przeprogramować” je w taki sposób by umiały odnowić zniszczony organ. W warunkach laboratoryjnych zaobserwowano wywołaną w ten sposób regenerację wątroby bez żadnych efektów ubocznych takich jak uszkodzenie, blizny czy guzy. Pierwsze badania przeprowadzono na zwierzętach, jednak wszystko wskazuje na to, że podobny efekt uda się uzyskać u ludzi. Dzięki temu można na przykład odnowić mocno zużytą wątrobę osoby starszej i zapewnić jej tym samym dłuższe życie w zdrowiu. Obecnie wykonuje się przeszczepy tego organu, które nie tylko są bardzo trudnym zabiegiem – samo znalezienie odpowiedniego dawcy potrafi zająć bardzo dużo czasu. Wspomaganie jej regeneracji byłoby sposobem na ograniczenie konieczności wykonywania takich operacji.
Badacze z Uniwersytetu Edynburga prowadzili prace nad komórkami macierzystymi oraz prekursorowymi (kolejny etap rozwoju), które dopiero mogą stać się konkretnym organem. Wykorzystując te doświadczenie udało im się przeprogramować komórki prątków trądu, Mycobacterium leprae. Dzięki współpracy z amerykańskim Health and Human Services przeprowadzono test na 57 pancernikach. W środowisku naturalnym te zwierzęta są najczęstszymi naturalnymi ich nosicielami. Te, które zainfekowano, nie tylko nie ucierpiały zdrowotnie, ale ich wątroby poprawiły swój stan, podobnie jak naczynia krwionośne i układ żółciowy.
Możliwość „hakowania” komórek by uzyskać zdolności regeneracyjne może spełnić odwieczne marzenie ludzkości o powracającej młodości, przynajmniej jeśli chodzi o część naszych „części zamiennych”. Z powodu chorób wątroby na całym świecie każdego roku umiera około dwóch milionów ludzi. Ich życie mogłoby być uratowane, jeśli odkrycie okaże się bezpieczne i użyteczne w medycynie dla ludzi.
Polecany artykuł:
