Rekomendacje dotyczące ochrony zdrowia psychicznego mają roboczą nazwę mhGAP (Mental Health Gap Action Programme). Co do zasady nie są one w żaden sposób obowiązkowe czy wiążące dla państw, jednak z reguły są podsumowaniem aktualnego stanu zweryfikowanej wiedzy medycznej. Konkretnie mhGAP odnosi się do kwestii zdrowia psychicznego, neurologicznego oraz związanego z nadużywaniem substancji psychoaktywnych. Po raz pierwszy zostało ogłoszone w 2008 roku.
Obecna aktualizacja wytycznych jest spowodowana tym jak znacznie i niepokojąco wzrosła skala takich problemów na całym świecie. Z pewnością ma to także związek z tym, że powoli przestajemy patrzeć globalnie na kryzysy psychiczne jako coś czego należy się wstydzić, co znamionuje słabość. Podobnie nadużywanie środków psychoaktywnych (nie tylko takie kryzysy jak opioidy, ale także choćby alkoholizm, który przez dekady był jedyną uznaną społecznie odpowiedzią na stany depresyjne) przestaje być czymś "co przecież się robi", tylko problemem.
- Biorąc pod uwagę rosnące znaczenie zdrowia psychicznego, te oparte na zweryfikowanych dowodach wytyczne są ważniejsze niż kiedykolwiek wcześniej by wspierać pracujących w podstawowej opiece zdrowotnej w leczeniu takich zaburzeń – tłumaczy Dévora Kestel, kierująca komórką do spraw ochrony zdrowia psychicznego i nadużywania środków psychoaktywnych.
W nowych wytycznych znajduje się łącznie 90 punktów. Aż 30 zostało zaktualizowanych, dopisano także 18 nowych. Wśród tych ostatnich można przeczytać między innymi, że zaburzenia o charakterze lękowym są obecnie najbardziej rozpowszechnioną formą na całym świecie. Aż 301 milionów ludzi cierpiało na nie wedle danych z 2019. Statystycznie dotykają one częściej kobiety niż mężczyzn, a jedynie co czwarta osoba z takimi problemami może liczyć na fachową pomoc.
Dla osób, które mierzą się z zaburzeniami lękowymi oraz atakami paniki powinna być dostępna terapia behawioralna. Może ona przebiegać osobiście, w grupie, online, a nawet w formie udzielanej porady do dalszej indywidualnej samodzielnej pracy.
W dokumencie zawarto także nowe rekomendacje dotyczące działań dla opiekujących się osobami cierpiącymi na psychozy lub zaburzenie dwubiegunowe. Obok tej grupy osobne wytyczne zapisano dla konieczności lekarskiej interwencji w przypadkach alkoholizmu, nadużywania innych psychoaktywnych substancji, występowania psychoz, demencji oraz dzieci i młodzieży znajdujących się w spektrum autyzmu, z ADHD oraz porażeniem mózgowym.
Nowością na pewno jest poważne wzięcie pod uwagę interwencji w formie pomocy online. Rekomenduje się je dla osób zmagających się z uzależnieniem od alkoholu lub narkotyków, stanami lękowymi, chronicznym stresem oraz myślami samobójczymi. Dla osób z demencją mhGAP rekomenduje pomoc w formie ćwiczeń zdolności kognitywnych oraz fizycznych, bez wspomagania lekami.
Pełną listę nowych rekomendacji znajdziecie na stronach WHO.
Polecany artykuł:
