Ze względu na miejsce powstania, wielu uznało, że pojawiające się na płycie słowo "Pig" odnosi się do morderstwa Sharon Tate przez członków Rodziny Mansona. To jednak nie do końca jest prawdą. Mówi się na przykład, że umieszczony jako drugi na trackliście utwór Piggy opowiada o byłym gitarzyście Nine Inch Nails, Richardzie Patricku. Muzyk opuścił zespół w trakcie nagrań płyty i po latach mówił w wywiadach, że jest przekonany, że tekst tej kompozycji odnosi się właśnie do niego.

Gdy człowiek wsłucha się dobrze w utwór Big Man with a Gun, wychwyci wyraźnie słyszalne jęki. Tak, w tym przypadku są to odgłosy aktorek porno, które do studia nagraniowego przyprowadził Tommy Lee, a kolejno zachęcił je do erotycznych zabaw. Takowe wychwycił mikrofon, a dźwięki te Reznor postanowił później wykorzystać na płycie.

Trent Reznor wskazał swego czasu, że utwór Ruiner to ten zdecydowanie najmniej lubiany przez niego całej płyty. Muzyk w wywiadzie dla "Guitar World" z 1994 roku powiedział, że nie jest zadowolony z ostatecznego efektu nagrań tego kawałka.

Komponując album, Trent Reznor bardzo mocno inspirował się Davidem Bowie, a szczególnie brzmieniem albumu Low z 1977 roku. Utwór Closer natomiast wykorzystuje sample bębna basowego z kompozycji Nightclubbing Iggy'ego Popa, który także ukazał się w 1977 roku.

Po latach Trent Reznor nie ukrywał, że tworząc The Downward Spiral bardzo chciał nagrać coś w rodzaju własnego The Wall, czyli jednego z najsłynniejszych albumów z dyskografii Pink Floyd. Muzyk jest wielkim fanem formacji, a w szczególności tego właśnie koncept albumu. Idąc śladem tego projektu, Reznor chciał nawet nakręcić film, który przedstawiłby koncept jego własnej płyty. Zainteresowanie tym pomysłem wyraził Derek Jarman, ostatecznie nie doszedł on jednak do skutku.